ขาด

ที่ชนบทในประเทศจีน หนุ่มสาวที่พร้อมสำหรับการทำงานหาเงินแล้วจะเดินทางออกจากหมู่บ้านเข้าเมืองอุตสาหกรรมหรือเมืองหลวง บ้างเดินทางไปฮ่องกง บางคนเดินทางมาถึงเอเชียใต้ บรรพบุรุษของข้าพต้องออกเดินทางเช่นบ้านอื่น มีตัวเขา พี่สาวสองคน พี่ชายหนึ่งคน และน้องชายอีกสองคน ปู่กับย่ากับป้าอยู่ด้วยกันที่บ้าน รอรับเงินที่ส่งมาทางจดหมาย

แรกเริ่มเขาทำงานที่เหมืองแร่ห่างไกลจากบ้านเพียงสามร้อยกิโลเมตร เขากลับบ้านในช่วงวันตรุษอยู่สามปี ก่อนจำเป็นต้องย้ายไปอยู่ปักกิ่ง ระยะทางห่างไกลจากบ้านนับพันกิโลเมตร ตลอดเวลาหกปี เขาได้เดินทางกลับบ้านสามครั้ง ครั้งแรก พี่ชายเขานำบุตรชายมาฝากให้ปู่กับย่ากับป้าเลี้ยงดู เด็กทารกผิวนุ่มนวลบอบบาง ครั้งที่สองทราบว่าพี่สาวคนหนึ่งของเขาตายเสียแล้ว และพวกเขาไม่มีปัญญาทำพิธีศพให้กับเธอ ครั้งที่สามเขานำลูกชายของเขามาฝากปู่กับย่ากับป้าเลี้ยงดู เด็กน้อยที่เกิดจากเขาและหญิงสาวที่กำลังจะกลายเป็นบ้าคนหนึ่ง น้องชายของเขาก็นำลูกชายของเขามาฝากไว้ด้วยเช่นกัน

หญิงสาวที่เป็นแม่ของลูกชายเขาถูกฆ่าตาย เขาเดินทางไปสู่เกาะฮ่องกง ไปทำงานโรงงานธูปที่ไร้ซึ่งมาตรฐานความปลอดภัยต่อพนักงานโดยสิ้นเชิง เขาไม่ทราบเรื่องราวใดๆของครอบครัวและลูกๆอีกหลังจากมีเหตุให้เขาต้องเปลี่ยนโทรศัพท์มือถือ และแม้เขาจะไม่เปลี่ยนโทรศัพท์มือถือก็ไม่ค่อยมีใครโทรหาเขาอยู่แล้ว ปู่กับย่ากับป้าไม่มีเงินจะโทรศัพท์มาหาเขาบ่อยนัก ระยะทางจากเกาะฮ่องกงถึงบ้านเขา ไกลเกินกว่าเขาจะกลับไปโดยไม่ลางาน โรงงานธูปไม่มีที่ให้กับคนไม่มาทำงาน ไร้ข่าวจากพี่น้องที่ออกเดินทางพร้อมกัน

สุขภาพทรุดโทรมลงอย่างหนัก สี่ปีต่อมา เขาเดินทางข้ามทะเลมาทำงานที่ประเทศไทยเหนือ ระยะทางห่างไกลจากบ้านกว่าครึ่งหมื่นกิโลเมตร เป็นพนักงานเสิร์ฟอาหารในร้านอาหารจีนโต้รุ่งแห่งหนึ่ง ทุกๆคืนวันเสาร์จะมีกลุ่มนักดูหนังมานั่งสนทนาเสียงดังกระหึ่ม ตั้งแต่สี่ห้าทุ่ม ถึงตีสามตีสี่ เขาเลิกหาทางกลับบ้านแล้ว เขาอยู่ที่นี่อย่างยาวนานถึงสามสิบปี ให้กำเนิดเด็กสาวกับหญิงรับใช้ชาวไทยคนหนึ่ง เธอโตขึ้นมาเพื่อจะเป็นคุณยายของผม ข่าวคราวจากเมืองจีนหายไปโดยสิ้นเชิง

แต่ที่เมืองจีน คนที่นั่นยังไม่หายสาบสูญ ลูกชายของเขาโตขึ้นเป็นนักทำงานชั้นดี เขารื้อที่ดินรกชัฎของตระกูลเสียใหม่ ปลูกพืชผักสวนครัว ส่งขายเข้าตัวเมือง ปู่กับย่ากับป้าของพ่อเขาตายแล้ว เขาทำงานกับลูกพี่ลูกน้องของเขา พี่ชายพี่สาวและน้องชายของพ่อเขาได้กลับมาใช้บั้นปลายชีวิตที่บ้านกับลูกและหลาน ครอบครัวหนึ่งในหมู่บ้านขายลูกสาวผิวพรรณงามให้กับเขา เขาให้กำเนิดบุตรชายหนึ่งคน ลูกพี่ลูกน้องของเขาก็เช่นกัน ต่างให้กำเนิดบุตรชายคนละหนึ่ง

ยิ่งระยะทางไกลออกไป ครอบครัวเดียวกันก็แยกขาดจากกันโดยเกือบจะสิ้นเชิง แต่ทั้งสองครอบครัวก็ยังสร้างแขนงทายาทของพวกเขาต่อไปเรื่อยๆไม่จบไม่สิ้น แม้จะไม่มีใครทราบการมีอยู่ของคนทั้งสองหมู่ แต่เขาล้วนเป็นครอบครัวเดียวกันในทางใดทางหนึ่ง นี่คือประเทศจีน หนุ่มสาวที่พร้อมสำหรับการทำงานหาเงินแล้วจะเดินทางออกจากหมู่บ้านเข้าเมืองอุตสาหกรรมหรือเมืองหลวง บ้างเดินทางไปฮ่องกง บางคนเดินทางมาถึงเอเชียใต้ ระยะทางยาวไกลเกินหวนคืน เวลายาวนานกัดกร่อนถนนหนทางบ้านเรือนและความทรงจำ แต่การสืบทอดสายเลือดยังดำเนินต่อไปแม้พวกเขาจะไม่รู้ก็ตามแต่ วันนี้ที่ประเทศจีนหายไป ฮ่องกงหายไป เหลือแต่ข้อมูลเชิงภูมิศาสตร์เกี่ยวกับหมู่บ้านแห่งนั้นคร่าวๆ ข้าพเจ้าไม่ทราบได้ว่าถ้ากลับไปจะพบกับอีกครอบครัวของบรรพบุรุษข้าพเจ้าหรือไม่ แต่ท่วงทำนองของโลกมันก็ดำเนินไปเช่นนี้ ลมกรรโชกของกาลเวลาลบรอยเท้าที่เราเดินผ่านไปเรื่อยๆ รัฐใหม่กำลังเลือนลบขอบเขตเดิมของโลกเก่า แล้วเราก็จะอยู่อย่างโดดเดี่ยวเช่นนี้ไปอีกนานยาว